گسترش شهرنشینی چه پیامدهایی برای محیط زیست دارد؟
تاریخ انتشار: ۶ فروردین ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۰۰۹۵۹۴
جهان بهسرعت در حال ساخت شهرهای جدید است. بنابر اعلام سازمان ملل متحد، تا سال ۲۰۵۰ حدود ۷۰ درصد جمعیت جهان در مناطق شهری زندگی خواهند کرد و انتظار میرود جمعیت ساکنان شهرها از ۴.۴ میلیارد نفر در سال ۲۰۲۰ تا سال ۲۰۵۰ به ۶.۷ میلیارد نفر افزایش یابد. با افزایش جمعیت در شهرها و بالا رفتن مصرف انرژی برای ساختوساز، حملونقل، تولیدات صنعتی و تقاضا برای کالاهای مصرفی، ردپای کربن هم افزایش مییابد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به گزارش ایسنا، تاثیر شهرنشینی بر محیط زیست بسیار گسترده است، به طوری که تا ۷۰ درصد گازهای گلخانهای جهان که یکی از دلایل اصلی تغییرات اقلیمی هستند، در شهرها تولید میشوند. این مسئله اغلب حاصل برنامهریزی شهری ضعیف بهویژه در مناطق نامناسب برای جمعیت بالا همچنین وابستگی به سوختهای فسیلی برای پاسخگویی به تقاضای انرژی بالا است.
اگرچه شهرنشینی کلید توسعه اقتصادی است، پرداختن به آثار زیستمحیطی آن هم برای تامین رفاه اجتماعی حیاتی است. برای کاهش آثار منفی و توسعه شهرهای پایدار از نظر محیط زیستی، ابتکارهای جهانی مختلفی وجود دارد اما سرعت پیشرفت کند بوده است. بیایید به برخی چالشهای زیستمحیطی شهرنشینی و دلیل اینکه چرا پرداختن به آنها مهم است، نگاهی بیندازیم.
زبالههای شهریرشد جمعیت در مناطق شهری به تولید زباله بیشتر منجر میشود. پیشبینی شده است که میزان زبالهها در جهان تا سال ۲۰۵۰ به ۳۴ میلیارد تن در سال افزایش یابد. سطح فعلی حدود ۲.۰۱ میلیارد تن است که حداقل ۳۳ درصد از آن به شیوهای ایمن از نظر زیستمحیطی دفع نمیشوند. بسیاری از این زبالهها زیر خاک مدفون و باعث آلودگی خاک میشوند و در بسیاری از نقاط جهان مواد زائد به طور موثر بازیافت، استفاده مجدد یا بهدرستی دفع نمیشوند. در نتیجه زبالهها بهویژه در کشورهای در حال توسعه زیر زمین انباشته میشوند.
در حال حاضر افراد در سراسر جهان بهطور متوسط ۰.۷۴ کیلوگرم زباله در روز تولید میکنند که طیف گستردهای از کشورهای توسعهیافته تا درحال توسعه را شامل میشود. بنابر اعلام بانک جهانی، حدود ۳۴ درصد یا ۶۸۳ میلیون تن زباله جهان را کشورهای با درآمد بالا تولید میکنند، درحالیکه تنها ۱۶ درصد از جمعیت جهان در این کشورها ساکن هستند این درحالیست که با توجه به رشد جمعیت و شهرنشینی، انتظار میرود مقدار کل زبالههای تولید شده در کشورهای کمدرآمد تا سال ۲۰۵۰ بیش از سهبرابر شود. بسیاری از این زبالهها آشکارا در طبیعت تخلیه میشوند که باعث آلودگی محیط زیست و انتشار گازهای گلخانهای میشود زیرا این کشورها برای مدیریت مناسب دفع زباله، زیرساختهای لازم را ندارند.
ساختوسازشهرنشینی تقاضا برای ساختمانسازی را افزایش داده است که بهطور قابلتوجهی بر تغییرات اقلیمی در جهان تاثیر خواهد داشت. بر اساس گزارش سازمان ملل متحد، ساختمانها ۳۴ درصد از تقاضای جهانی انرژی (عمدتا برای گرمایش و سرمایش و تولید مصالح ساختمانی) را به خود اختصاص میدهند و تولیدکننده ۳۷ درصد دیاکسید کربن جهان هستند.
تقاضا برای انرژی بهویژه هنگامی بیشتر است که این ساختوسازها در مناطقی انجام شوند که به لحاظ جغرافیایی برای این حجم جمعیت نامناسب هستند و برای تامین گرمایش یا سرمایش آنها به انرژی زیادی نیاز است. از آنجا که انتظار میرود فعالیتهای ساختوساز در مناطق دارای آبوهوای گرم بیشتر شود، تقاضای انرژی حتی از این هم بیشتر خواهد شد. در این مناطق که برای بهرهوری در مصرف انرژی مقررات کافی ندارند و دسترسی به مواد کمکربن برای ساختوساز نیز اندک است، انتشار گازهای گلخانهای افزایش مییابد.
کمبود آببه گزارش ایندیپندنت، شهرنشینی همراه با تغییرات اقلیمی کمبود آب را تشدید میکند. در بسیاری از شهرها به دلیل رشد جمعیت، مدیریت ناکارآمد آب و استفاده صنعتی از منابع آبی، تقاضا برای آب بیشازحد شده، درحالیکه تغییرات اقلیمی میزان منابع آب را کاهش داده است.
بر اساس مطالعات، پیشبینی میشود جمعیت شهرنشین جهان که با کمبود آب مواجه است، از ۹۳۳ میلیون نفر در سال ۲۰۱۶، در سال ۲۰۵۰ به ۱.۶۹۳ تا ۲.۳۷ میلیارد نفر افزایش یابد و تقریبا نیمی از شهرهای بزرگ جهان در مناطق کمآب قرار داشته باشند.
بسیاری از شهرها بهویژه در کشورهای درحال توسعه دارای آبوهوای گرم به شیوهای ساخته شدهاند که پایدار نیستند. این وضعیت بدتر هم خواهد شد، مگر اینکه از طریق پیشرفتهای فناوری در زمینه صرفهجویی در مصرف آب، مدیریت و پایداری فضای سبز و ایجاد زیرساختهای کارآمدتر در شهرها برای حفظ آب و کاهش تقاضای آب اقدامهای جدی انجام شود.
دود و آلودگی هواآلودگی هوا نگرانی عمده زیستمحیطی در شهرها است که بر سلامت عمومی و کیفیت زندگی تاثیر جدی دارد. آلودگی هوا ناشی از افزایش تقاضا برای حملونقل، تولید برق از سوختهای فسیلی و فعالیتهای صنعتی است.
در حالی که برخی شهرها با بهبود سیستمهای حملونقل و استفاده از سوختهای پاک در کاهش آلودگی هوا موفق بودهاند، در شهرهای بزرگ بهویژه در کشورهای در حال توسعه، آلودگی شدید هوا همچنان یک مشکل بزرگ است.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: شهرنشيني محیط زیست گازهاي گلخانه اي نوروز ۱۴۰۳ وزارت بهداشت هلال احمر سازمان بازرسي كل كشور تغییرات اقلیمی تا سال ۲۰۵۰ زیست محیطی آلودگی هوا محیط زیست ساخت وساز حال توسعه زباله ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۰۰۹۵۹۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
زمین توان پذیرش رفاه مصنوعی را ندارد
ایسنا/مازندران عضو هیئت علمی دانشگاه نوشیروانی بابل با بیان اینکه طی ۲۰ سال اخیر مسائل محیط زیستی اعم از ریزگردها، زباله شهرهای شمالی در ساحل، از بین رفتن جنگلها، زمین خواری، کوه خواری، ماسه خواری و دسترسی زیاد به دریا افزایش یافته، گفت: لازم است مسئولان کشورهای مختلف این مسائل را جدیتر تلقی کنند؛ چرا که زمین توان پذیرش جمعیت بیشتر و استفاده و رفاه تصنعی را ندارد.
استادیار گروه آموزشی محیط زیست دانشکده مهندسی عمران دانشگاه نوشیروانی بابل به مناسبت هفته «زمین پاک» در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: انسان از ۱۰ هزار سال پیش کشاورزی و یکجا نشینی و توسعه شهرها را شروع کرد که حدود ۳۰۰ سال پیش وارد انقلاب و دوره صنعتی شد و به طور خاص بعد از جنگ جهانی دوم وارد دوره جدیدی شد و عصر جدیدی شروع شد که ۲۰۰ سال پیش وجود نداشت.
عزیر عابسی تصریح کرد: این عصر جدید با افزایش جمعیت به شدت زیاد انسان از ۱ به ۸ میلیارد و افزایش سطح رفاه و بهداشت انسان که همه و همه در پی آن مصرف بالای آب، انرژی، تغییر کاربری اراضی و تولید زباله را نیز به همراه داشته روبرو شد.
وی با اشاره به اینکه به گفته بسیاری از افراد در گذشته این مشکلات وجود نداشت که کاملا درست است، خاطرنشان کرد: در قدیم پلاستیک نبود، نوشیدنیها در ظرفهای یکبار مصرف استفاده نمیشد، زبالههای الکترونیکی اصلا وجود نداشت.
استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه نوشیروانی بابل ادامه داد: این موارد مسائل هزاره جدید، سده جدید و شاید حتی طی۳۰ سال اخیر است که باعث فشار زیاد به طبیعت شده است.
وی افزود: زبالههایی که طبیعت نمیتواند در خود جذب و هضم کند، منابع آبی که دیگر طبیعت برای فعالیتهای کشاورزی و صنعتی ندارد همچنین منابع سوختی که از اعماق زمین خارج و وارد اتمسفر میشود موجب گرمایش زمین شده است.
عابسی با اشاره اینکه دوره جدید، دورهای است که زمین تحت فشار است و نیاز به حمایت دارد، افزود: باید ۸ میلیارد انسانی که روی کره زمین زندگی میکنند متوجه شوند که رفتار سنتی و غلط را عوض کنند و آموزش متناسب و مدرن ببینند.
این محقق، پژوهشگر و استاد محیط زیست تاکید کرد: بچههایی که با موبایل، باتری و لوازم الکترونیکی در ارتباط هستند باید بدانند که این موارد بعد از چند سال به بدترین و خطرناکترین نوع زباله به دلیل وجود سرب و جیوه تبدیل میشوند.همچنین تا میتوانند از مصرف پلاستیک پرهیز کنند و اگر استفاده کردند به گونهای باشد که وارد روند بازیافت شود.
وی افزود: فرهنگ سازی، آموزش و فهمیدن تغییری که اتفاق افتاده را حتما باید به نسل جدید دانش آموزان و دانشجویان آموزش داد چرا که جای این آموزش به شدت خالی است.
عابسی با بیان اینکه درسی در دوره دوم متوسط به نام شناخت انسان و محیط زیست وارد شد که خیلی دیر است، تصریح کرد: چون این آموزشها باید از دبستان شروع شود و در دانشگاه هم همین درس اختیاری است و به همین دلیل خیلی از فارغ التحصیلان مقطع دکتری موارد بسیار ساده محیط زیست را نمیدانند در حالی هر بچهای در اروپا در حال آموزش دیدن موضوعات مختلف محیط زیستی است.
استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه نوشیروانی بابل با اشاره اینکه آموزش خیلی خیلی مهم است، ادامهداد: متاسفانه آموزشها هنوز به صورت مبسوط شروع نشده و تصمیات خیلی سادهای گرفته شد و بیشتر خانوادهها خودشان آموزشهای لازم را به فرزندانشان میدهند.
وی افزود: شبکههای مردم نهاد نیز با اجرای برنامههای مختلف در این راستا کمک میکنند اما بنا به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، مسئولان، مدارس و دانشگاه کوتاهی کرده و برای آموزش و حل معضلات ورود نکرده است.
انتهای پیام